Poradnik dla rodziców

broszura-Dzieci_w_wirtualnej_sieci_wydanie_III_17.02.2022.pdf

broszura-Nastolatki_w_wirtualnym_tunelu-18.02.2022.pdf

 

 

Ochrona i wzmacnianie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży

 Ewelina Durazińska

            Zdrowie psychiczne ma ogromne znaczenie dla rozwoju, funkcjonowania społecznego i jakości życia. W dzisiejszym świecie, gdy młodzi ludzie muszą radzić sobie z coraz większymi wymaganiami i wyzwaniami, ochrona i wzmacnianie  zdrowia psychicznego staje się priorytetem dla społeczeństwa. Odpowiednia opieka i wsparcie w tym zakresie są kluczowe dla zapewnienia  dobrego samopoczucia, radzenia sobie z trudnościami oraz osiągnięcia pełnego potencjału. Niniejszy referat skupia się na ochronie i wzmacnianiu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, przedstawiając istotę tego zagadnienia oraz omawiając metody i strategie wspierające zdrowie psychiczne osób w tej grupie wiekowej.

            Definicja zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży odnosi się do emocjonalnego, społecznego i behawioralnego dobrostanu. Obejmuje zdolność radzenia sobie z emocjami, rozwijanie zdrowych relacji, adaptacje do zmian i wyzwań, jak również osiąganie pełnego potencjału intelektualnego i społecznego, czyli zdolność do rozwoju. Zdrowie psychiczne nie oznacza braku trudności, ale umiejętność radzenia sobie z nimi i rozwijania pozytywnych umiejętności życiowych.

            Głównymi czynnikami wpływającymi na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży są:  środowisko rodzinne, szkolne oraz otrzymywane społeczne wsparcie.

            Rodzina ma znaczący wpływ na zdrowie psychiczne. Jako pierwsze środowisko, z którym dzieci mają kontakt, ma ogromne znaczenie dla ich rozwoju emocjonalnego, społecznego i psychicznego. Mają tutaj znaczenie głównie rodzinne wsparcie emocjonalne, które jest kluczowe dla zdrowego rozwoju każdego. Wspierające i kochające relacje rodzinne sprzyjają budowaniu poczucia bezpieczeństwa, pewności siebie i samoakceptacji. Dzieci, które otrzymują wsparcie emocjonalne w domu, mają większe szanse na rozwinięcie zdrowych umiejętności radzenia sobie ze stresem i emocjami. Również bardzo ważna jest stabilność i przewidywalność. Stabilne  środowisko domowe, w którym dzieci mają zapewnione podstawowe potrzeby fizyczne i emocjonalne, sprzyja ich rozwojowi. Przewidywalność, jasne granice i rutyny pomagają dzieciom czuć się bezpiecznie i zapewniają im poczucie stabilności, co jest istotnym elementem wzrastania. Kolejnym czynnikiem jest prawidłowa komunikacja. Otwarta i zdrowa komunikacja pomaga budować zaufanie, umożliwia dzieciom wyrażenie swoich uczuć, myśli, a także rozwija umiejętność rozwiązywania konfliktów. Niewłaściwa komunikacja, takie jak agresja, nadmierna krytyka czy zaniedbywanie komunikacji, może wpływać negatywnie na samoocenę i dobrostan. Ważne jest również modelowanie zachowań. To środowisko domowe jest miejscem, gdzie dzieci obserwują i uczą się od rodziców i innych członków rodziny. Zachowania, postawy i reakcje rodziców mają duży wpływ na rozwój zdrowych wzorców zachowań i umiejętności. Dzieci, które doświadczają przemocy w domu, są bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych, trudności w relacjach społecznych oraz niższą samoocenę. Dlatego istotne jest zapewnienie bezpiecznego środowiska, wolnego od przemocy i konfliktów.

            Kolejnym głównym czynnikiem wpływającym na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży jest środowisko szkolne.  Warunki i atmosfera panujące w środowisku edukacyjnym mogą mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne konsekwencje dla ich zdrowia psychicznego. Oto kilka aspektów, które ukazują wpływ środowiska szkolnego na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży:

- relacje z rówieśnikami i nauczycielami - odgrywają one ważną rolę, ponieważ to środowisko szkolne daje im możliwość nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i budowania przyjaźni, co sprzyja pozytywnie na poczucie przynależności społecznej i samooceny. Również dobre relacje z nauczycielami, oparte na zaufaniu i wsparciu, korzystnie wpływa na tę sferę życia,

- bezpieczeństwo i przeciwdziałanie przemocy - szkoły podejmując działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa uczniom, w tym przeciwdziałanie przemocy, prześladowaniom i zastraszaniu dbają o dobrostan swoich uczniów, przez co ograniczają rozwój niepożądanych i niewłaściwych zachowań. Klimat szkoły oparty na szacunku, tolerancji i zrozumieniu jest środowiskiem sprzyjającym dla uczniów,

- programy wsparcia i edukacja zdrowotna - szkoły poprzez możliwość wprowadzenia programu wsparcia emocjonalnego i edukacji zdrowotnej, które dotyczą zdrowia psychicznego oraz poprzez możliwość uzyskania informacji na temat zdrowych strategii radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów czy zarządzania emocjami może mieć pozytywny wpływ. Stres szkolny i wysoka presja wynikająca z wymagań szkolnych, egzaminów i ocen może negatywnie wpływać. Środowisko szkolne powinno starać się zmniejszać nadmierny stres i zapewnić uczniom odpowiednie wsparcie emocjonalne. Wprowadzenie strategii radzenia sobie ze stresem, takich jak techniki relaksacyjne czy zarządzanie czasem, może pomóc w tej kwestii.

- profesjonalna pomoc i wsparcie - istotne jest, aby szkoły miały dostęp do odpowiednich służb wsparcia psychicznego: psycholog szkolny, pedagog, doradcy edukacyjni i specjaliści do spraw zdrowia psychicznego mogą zapewnić uczniom profesjonalną pomoc identyfikować trudności oraz skierować na odpowiednie formy terapii.

            Równie ważne w zakresie ochrony i wzmacniania zdrowia psychicznego są zastosowane metody. Programy edukacyjne na temat zdrowia psychicznego, skierowane zarówno do dzieci i młodzieży, jak i do rodziców i nauczycieli, są ważnymi narzędziami, które uczą rozpoznawania i radzenia sobie z emocjami, budowania zdrowych relacji, a także zmniejszają stygmatyzację związaną z problemami psychicznymi. Promocja pozytywnego stylu życia, regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, odpowiednia ilość snu i unikanie odżywek mają ogromny wpływ na prawidłowy rozwój. Poprawa stylu życia może przyczynić się do zmniejszenia poziomu stresu, poprawy nastroju i ogólnego samopoczucia, co w sposób bezpośredni wpływa na dobrostan. Ma tutaj również znaczenie zapewnienie dostępu do profesjonalnej pomocy psychologicznej.

Metody i strategie ochrony i wzmacnianie zdrowia psychicznego.

Edukacja i świadomość: programy edukacyjne dotyczące zdrowia psychicznego, prowadzone w szkołach i innych instytucjach, mogą pomóc dzieciom i młodzieży zrozumieć radzić sobie ze swoimi emocjami, rozpoznawać sygnały stresu i wiedzieć, jak szukać pomocy w przypadku potrzeby. Ważne jest również zwiększenie świadomości społecznej na temat zdrowia psychicznego w celu zmniejszenia stygmatyzacji i poprawy dostępności usług.

Wsparcie społeczne: wsparcie ze strony rodziny, rówieśników i społeczności pełnią kluczową rolę w ochronie i wzmacnianiu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Stworzenie bezpiecznego i wspierającego środowiska, w którym młodzi ludzie mogą wyrażać swoje emocje, otrzymywać wsparcie i radzić sobie z trudnościami, jest niezwykle istotne.

Znaczenie ma również promocja zdrowego stylu życia, obejmująca zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu, ma kluczowe. Badania wykazały, że żywienie bogate w niezbędne składniki odżywcze, takie jak witaminy, minerały i kwasy tłuszczowe omega-3, może korzystnie wpływać na funkcjonowanie mózgu. Regularna aktywność fizyczna pomaga w redukcji stresu, poprawia samopoczucie i sprzyja utrzymaniu równowagi emocjonalnej, a odpowiedni sen jest niezwykle ważny dla regeneracji organizmu i utrzymania zdrowego funkcjonowania psychicznego.

Terapia i wsparcia psychologiczne w przypadku wystąpienia problemów zdrowia psychicznego, istotne jest zapewnienie odpowiedniej pomocy.

            Dlatego ważne jest, aby w systemie edukacji był kładziony nacisk na promocję zdrowia psychicznego w szkołach. Wprowadzenie odpowiednich programów wsparcia, szkoleń dla nauczycieli, świadczenie profesjonalnej pomocy psychologicznej oraz dbanie o bezpieczne i pozytywne środowisko szkolne mogą przyczynić się do poprawy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Wdrażanie działań mających na celu promocję zdrowia psychicznego w szkołach jest nie tylko koniecznością, ale także inwestycją w lepszą przyszłość młodego pokolenia.

 

Źródła:

 

Woynarowska, B., Mazur, J., & Tabak, I. (2019). Jakie są czynniki wpływające na zdrowie psychiczne dzieci w Polsce? Raport z badań HBSC 2018. Instytut Matki i Dziecka

Wrześniewski, K., & Olczak-Kowalczyk, D. (2017). Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w polskich szkołach. Problemy Medycyny Wieku Rozwojowego

Małkowska-Szkutnik, A. (2018). Wpływ na zdrowie psychiczne młodzieży

Ochrona_i_wzmacnianie_zdrowia_psychicznego_dzieci_i_mlodziezy_(1).docx

 

 

 

Rodzicu – warto interesować się tym, co Twoje Dziecko robi w sieci.

Lipscy policjanci systematycznie prowadzą spotkania z dziećmi i młodzieżą dotyczące różnych zagrożeń. Wśród nich są także zagrożenia płynące z ,,wirtualnego świata”. Jednak działania te połączone ze współdziałaniem z samymi rodzicami np. poprzez rozmowy z ,,pociechami” na wspomniane tematy będą miały jeszcze lepszy efekt. Apelujemy do rodziców, by rozmawiali z dziećmi, w jaki sposób korzystają one z komputera i internetu, jakie treści oglądają i czy gry, z których korzystają, są dostosowane do ich wieku i rozwoju.

 

Wielu rodziców wychodzi z założenia, że jeśli dziecko nie spotyka się z rówieśnikami, tylko przebywa w domu, to nie jest narażone na niebezpieczeństwo. W ostatnim czasie bardzo często dzieci spędzają długie godziny przed komputerem, a rodzice nawet nie zdają sobie sprawy, jakie treści tam oglądają i na jakie zagrożenia mogą być narażone w wirtualnym świecie. Jeśli chcemy chronić nasze dziecko, to przede wszystkim powinniśmy interesować się tym, co nasza „pociecha” robi na ekranie komputera, tabletu, czy też telefonu komórkowego. Tylko dzięki takiemu działaniu, będziemy mogli w porę zareagować na różnego rodzaju zagrożenia, jakie wynikają z korzystania z internetu. Porozmawiajmy z dziećmi na temat niebezpiecznych sytuacji, które mogą ich spotkać w sieci. Uczulmy je, że nie można wierzyć we wszystko, co jest zamieszczone na ,, szklanym ekranie”, że nie mogą ufać osobom poznanym w świecie wirtualnym, ani też wykonywać ich poleceń! Zapewnijmy ich o swojej pomocy w przypadku zaistnienia niebezpiecznej sytuacji i o tym, że w przypadku zagrożenia w każdej chwili mogą bez żadnej obawy zwrócić się do nas o pomoc. Nauczymy także dziecko, aby nie podawało swoich danych osobowych i nie opowiadało o rodzinie przypadkowej osobie zapoznanej w internecie. Ustalmy, że ,,nasz skarb” nie może umawiać się z osobami poznanymi ,, w sieci” bez naszej wiedzy. Jest wiele instytucji pomocowych. Jeśli coś wzbudzi nasze wątpliwości, bez wahania powinniśmy zwrócić się o pomoc do specjalistów. Ukrywanie naszych podejrzeń samo nie rozwiąże problemu. Na rynku jest dostępnych wiele programów, które pomogą nam w kontroli naszego dziecka we wspomnianym zakresie np. poprzez blokowanie niebezpiecznych treści. Jednak musimy pamiętać, że kontrola nigdy nie może zastąpić edukacji i wychowania.

 

Rodzicu_warto_interesowac_sie_tym_co_Twoje_dziecko_robi_w_internecie(1).od